Chào các bạn,
Úc là một đất nước có mật độ người cực thấp với một khoảng cách giữa khu các nhà ở và các dịch vụ cơ sở như nhà hàng, siêu thị. Trừ ở trung tâm các thành phố siêu lớn như Sydney nơi mà hệ thống giao thông công cộng tuyệt vời thì ở mọi nơi ở Úc chúng ta cần xe để đi shopping, đi làm và đi chơi. Vì vậy, ô tô là phương tiện giao thông chính và lái xe là một kỹ năng cần thiết để tồn tại ở Úc.
Dù các bạn đã có bằng hoặc chưa có bằng lái ô tô ở Việt Nam thì mình có thể nói là các nguyên tắc tham gia giao thông cũng khá giống ở Viêt Nam. Sau đây mình sẽ giới thiệu vài nguyên tắc cơ bản nhất, đặc thù nhất để mọi người có thể lái được ngay ở đặt chân đến Úc. Còn thực ra các nguyên tắc là rất rất nhiều, các bạn nên đọc kĩ trong Sổ tay hướng dẫn lái xe một mình.
Lái bên trái
Là một cựu thuộc địa của Anh quốc một đất nước nổi tiếng vì đi bên trái, nên Úc tất nhiên cũng lái xe bên trái rồi. Đây là điều đầu tiên các bạn phải làm quen khi đến Úc.
Mới đầu các bạn sẽ thấy ngượng tay chủ yếu ở các khúc cua và vòng xuyến ( bùng binh ) nhưng rồi sẽ nhanh chóng quen thôi. Đi bên phải tự dưng sẽ thấy có gì đó sai sai vì sẽ bạn sẽ đối đầu dòng xe đi ngược chiều phải không nào. Nhưng khi đi đường vắng một mình bạn lại có thể đi theo thói quen bên phải. Ở rất nhiều đoạn đường bạn sẽ thấy biển ” KEEP LEFT” để nhắc nhở các bạn.
+ Chú ý : Ở một số đoạn đường cao tốc bạn sẽ thấy biển báo “Keep left unless overtaking”. Đây không phải biển nhắc bạn đi bên trái. Nghĩa của nó là “Giữ làn trái trừ khi vượt”. Ở cao tốc Úc có 2 làn trở lên thì bạn phải luôn giữ làn trái, để trống làn bên phải. Chỉ khi vượt xe khác bạn chuyển sang làn phải sau đó nhanh chóng phải chuyển về làn trái. Mục đích mình đoán là để trống làn phải phòng cho trường hợp khẩn cấp.
Nguyên tắc nhường đường
Lái xe ở Úc như kinh nghiệm mình thấy thì dễ hơn Việt Nam. Vì mọi người đều tôn trọng nguyên tắc nhường đường. Nếu có ai đó vi phạm nguyên tắc thì khả năng cao đó chính là bạn – người mới đến Úc ạ. 😀 Các nguyên tắc nhường đường thì rất nhiều, nhưng các nguyên tắc sau đây là cơ bản, còn lại bạn cần tự tìm hiểu thêm nhé.
- Nhường đường là hành động giảm tốc, sẵn sàng dừng và quan sát cho xe ưu tiên đi trước
- Nhường đường trước vạch đứt, biển Give way và biển STOP phải dừng hẳn
- Ở ngã ba, bất cứ khi nào bạn đi từ đường nhánh ra đường chính thì phải nhường đường cho xe trên đường chính đi trước. Ví dụ như hình sau
- Đèn đỏ được rẽ trái nếu có làn rẽ trái riêng biệt kèm biển Give way, trừ những chỗ có tín hiệu đèn mũi tên rẽ trái. Khi rẽ trái như vậy Bạn phải nhường đường cho xe đến từ bên phải. Nếu không có làn rẽ trái riêng ( gọi là slip lane) thì không được phép rẽ.
- Vào vòng xuyến giảm tốc, check xe đến từ bên phải, nhưng chỉ phải nhường đường nếu xe đó đã trong vòng xuyến
- Vòng xuyến lớn có nhiều làn: nếu muốn rẽ phải thì chuyển làn trước khi vào vòng xuyến, không chuyển làn trong vòng xuyến. Chuẩn bị đến lối ra khỏi vòng xuyến thì xi nhan trái
- Nhập làn cần xi nhan, nhìn gương chiếu hậu và head check an toàn mới được rẽ
- Khi đèn xanh ở ngã 4 mà bạn muốn rẽ phải bạn có thể đi đến giữa ngã 4 và chờ hết xe đi thẳng thì mới rẽ. Nhưng chỉ 1 xe được phép như vậy. Nếu đã có xe dừng giữa ngã 4 như vậy rồi thì bạn không được nối đuôi theo mà phải dừng chờ ở trước đèn tín hiệu.
- Không dừng xe ở vạch kẻ lưới vàng, chữ KEEP CLEAR, trước lối ra vào của nhà hoặc cơ quan
- Không quay đầu ở biển cấm U-turn
- Đường ở Úc rất hay tách nhập làn – merging lanes. Khi vào làn nhớ xi nhan và headcheck. Xe nào vào làn nhập trước thì phải nhường cho xe đó.
Từ bỏ các thói quen đi xe Việt Nam sau:
- Từ đường nhánh ra đường chính không giảm tốc, không quan sát
- Đi nối đuôi xe trước : Việt Nam hay tắc đường nên mỗi khi có khoảng trống 1 xe chèn lên được là xe sau có xu hướng đi nối theo. Ở Úc bạn phải tuân thủ thứ tự, nhường đường theo nguyên tắc đường ưu tiên chứ ko tranh cướp đường
- Phanh gấp liên tục : do Việt Nam xe đi ẩu quá nhiều, đặc biệt xe máy, mình luôn cảnh giác quá mức khi có xe đến từ 2 bên. Nhưng ở đây, mọi người luôn chủ động dừng xe nhường đường, nếu mình phanh gấp đột ngột có thể gây nguy hiểm cho xe đi sau
- Không nhường đường người đi bộ, xe đạp ở nơi có vạch đi bộ
- Tạt đầu xe khác khi rẽ mà không quan sát headcheck
- Vượt ẩu khi không có tầm nhìn rõ phía trước
- Không thắt dây an toàn
- Dừng xe chờ đèn đỏ sai làn muốn rẽ mà vẫn không di chuyển đi đèn xanh, hoặc chen sang làn muốn rẽ trước mặt xe khác.
- Lùi xe trên đường cao tốc khi đi quá chỗ rẽ thì phanh gấp hay lùi
- Ném rác qua cửa sổ xe : tuyệt đối không được !
Tốc độ
Tuân thủ tốc độ là một điều tối quan trọng ở Úc, trừ khi bạn muốn 1 ngày đẹp trời có phiếu phạt gửi về nhà. Các mốc quy định tốc độ của Úc như sau:
- 60 km/h: Tốc độ bình thường trong đô thị nếu bạn không thấy biển báo tốc độ nào
- 70 – 80 km/h: Đoạn đường ngoại ô, hoặc đường dẫn vào cao tốc
- 90 -110km/h : tốc độ tối đa trên cao tốc Highway (hwy) Trừ Stuart Hwy đoạn thuộc Bắc Úc là được chạy 130km/h
- 40km/h : Khu vực trường học và nội đô
- 25km/h : shared zone khu vực sử dụng chung xe và người đi bộ
Thông thường sẽ có biển báo khi bạn đến đoạn đường có lắp đặt camera tốc độ – speed camera. Nhưng cũng có cảnh sát núp lùm chụp trộm nên các bạn luôn luôn nên đi đúng tốc độ. Lỗi quá tốc độ là lỗi thường xuyên mắc phải, các bạn có thể đọc thêm ở mục bên dưới.
Biển báo quan trọng
Biển báo trường học là một biển cực kì quan trọng mà không có ở Việt Nam : nếu bạn vượt tốc độ ở đây sẽ bị phạt gấp đôi tiền, trừ gấp đôi điểm. Tốc độ ở khu vực trường học là 40km/h, nhưng chỉ trong giờ học và trong ngày đi học, như được ghi trên biển bảo. Như vậy ngoài giờ và ngày quy định, bạn có thể chạy tốc độ 60km/h.
Biển Stop yêu cầu dừng hẳn xe, còn biển Give way là giảm tốc tối đa để sẵn sàng dừng. Khi thấy các biển này các bạn hiểu là đường mình đi đang giao với đường ưu tiên, phải chủ động giảm tốc, quan sát bên phải và cả bên trái ( nếu rẽ phải )để chủ động nhường đường cho xe trên đường ưu tiên. Vạch kẻ đứt đoạn dưới lòng đường cũng tương đương biển Give way. Khi chuẩn bị vào vòng xuyến, nhớ giảm tốc, quan sát bên phải và xi nhan, nếu đi thẳng thì không cần xi nhan. Không cần nhường đường cho xe bên phải mà chỉ cần nhường đường nếu xe đó đã vào trong vòng xuyến. Khi chuẩn bị tới lối ra khỏi vòng xuyến nhớ xi nhan trái.
Đỗ xe
Đỗ xe ở Úc cũng có nhiều quy định.
- Trong bãi đỗ xe, không đỗ chỗ dành cho người khuyết tật, chỗ dành cho xe có baby
- Bạn chỉ đỗ bên đường nếu có vạch kẻ ô đỗ xe. Không đỗ ở bên đường có vạch kẻ vàng, chỗ biển Loading zone, Taxi zone, Bus zone,vv…
- Đỗ đúng vị trí thời gian quy định trên biển báo. Tự giác mua vé đỗ xe ở máy bán vé tự động. Nếu bạn được đỗ xe miễn phí 1 tiếng thì vẫn phải lấy vé, nếu không muốn nhận vé phạt gắn trên gạt nước khi quay lại. 🙂 Muau vé xong để vé bên trong kính phía trước chỗ dễ quan sát. Giá vé đỗ xe thường 5 -10$ cho 1 – 2 tiếng tùy vị trí.
Ví dụ cách đọc biển báo đỗ xe trên như sau:
- Đỗ về phía bên phải theo chiều mũi tên
- Thời lượng tối đa 2P = 2 tiếng ( có các thời lượng 1P,1/2 P, 1/4 P). Sau 2 tiếng bạn phải di chuyển xe đi chỗ khác
- Thời gian được phép đỗ : 8.30am – 6pm từ thứ 2 đến thứ 6. Ngoài khung giờ này và ngày cuối tuần thoải mái, đỗ bao lâu cũng được.
