Hái blueberries ở đâu

Là một trong những công việc dễ bắt đầu nhất ở Úc do luôn cần số lượng nhân công lớn. Từ đầu mùa vụ thì các contractor đã bắt đầu đăng tuyển khắp nơi trên các hội nhóm backpacker cả Tây vả cả ta rồi. Bạn xem bản đồ mùa vụ sau, nếu đam mê và có xe riêng, có thể làm hành trình harvest trail : vừa hái blueberry quanh năm vừa khám phá nước Úc.

Trải nghiệm

Mình đã trải qua thời gian hái blueberry ở vài nơi khác nhau ở đất Úc. Công việc hái blueberry so với hái táo hay dâu thì phải nói là nhẹ nhàng hơn rất nhiều. Tuy nhiên nó vẫn yêu cầu một chút sức khỏe và kỹ năng nhanh nhẹn nếu muốn đạt được thu nhập nhất định như mong muốn.

Coffs Habours

Mùa Blueberry ờ Coffs bắt đầu từ tháng 5-6 , đạt đỉnh vào tháng 8 đến tháng 11. 2 tuần cuối tháng 11 là khoảng nghỉ, sau đó lại bắt đầu đến tháng 1,đến tháng 2 là mùa tỉa cành. Ngay từ tháng 5 6 các nhà thầu đã bắt đầu đổ xô đi tìm người nhưng thực sự là rất ít quả để hái, nên các bạn muốn có thu nhập tốt không nên đến trước tháng 8. Một số nhà thầu tìm người đông thời có hostel cho thuê, nên các bạn lên trả tiền nhà cho họ là chính chứ không làm được bao nhiêu do quả chưa chín nhiều.

Thu hoạch blueberry ở Coffs Harbour có 2 mùa là mùa winter từ tháng 6 tới cuối tháng 11 và summer từ tháng 12 – tháng 1. Blueberry chủ yếu tập trung ở bang New South Wales, ngoài ra còn có ở WA, Queensland, Victoria và Tasmania. Năm thứ hai mình hái blueberry ở WA thay vì trở lại Coffs,mình sẽ giải thích cho các bạn vì sao sau nhé

Các farm blueberry ở Coffs thường nằm xa trung tâm dân cư, trong vùng rừng núi. Thường phải đi 30 – 50km mới tới farm. Để di chuyển tới farm bạn phải có xe riêng, hoặc nhà thầu(contractor) sẽ sắp xếp người có xe chở bạn đi với phí 5 – 8$ / lần tùy quãng đường.

Do địa đình nhiều đồi núi ở Coffs nên nhiều farm blueberry được trồng thành luống từ đỉnh đồi dốc xuống chân đồi. Hái những farm vậy rất vất vả, dễ trơn trượt nếu hôm trước đó trời mưa. Cũng có farm đất bằng phẳng thì dễ hái hơn. Mỗi block đều được che lưới tứ phía để ngăn chim ăn quả. Dưới chân đồi bao giờ cũng có hồ nước, bơm nước nhỏ giọt vào từng gốc cây. Có nhiều loại cây blueberry khác nhau , loại thấp ngang mặt cành tỏa đều, loại thẳng đứng như bụi hồng cao 2m. Những block mới cây thấp phải cúi quỳ xuống mới dễ hái.

Western Australia

Tây Úc cũng là một vùng trồng blueberry khá lớn, với các vùng như Gingin ở phía Bắc hay Bunbury ở phía Nam của Perth. Mùa Blueberry ở WA từ cuối tháng 7 đến đầu tháng 1, nhưng chính vụ từ cuối tháng 10 trở đi là ổn rồi. Mình hái cho công ty Western Berry farm lớn nhất Tây Úc, cung cấp nhà ở tại farm với phí 15$/đêm trừ trực tiếp qua lương trên payslip. Mình đã dùng payslip này để claim được hoàn toàn bộ tiền ở và chi phí đi lại từ chương trình Relocation Assistant Agmove(đã kết thúc 6/2022)và chương trình hỗ trợ làm farm regional của chính phủ WA(sẽ đóng vào 3/2023 hoặc đến khi giải ngân hết).

Dãy nhà ở farm Western Berry làm từ vách panel. Mỗi phòng có 1 giường tầng cho 2 người, 1 bàn làm việc, 1 phòng tắm + wc trong phòng. Vài dãy nhà có chung bếp, phòng ăn. Trong bếp có tủ lạnh, tủ đông, đầy đủ đồ nấu nướng. Cạnh khu nhà còn có cả khu vực tập gym nhưng khá cũ rồi. Mình cuối tuần đi mua sắm tại thị trấn gần nhất là Gingin hoặc Lancelin đều cách khoảng 50km. Hoặc có thể cuối tuần lái xe về Perth chơi kết hợp mua sắm.

Cách farm khoảng hơn1km cũng có 1 căn nhà 4 phòng của chủ farm cho thuê mà thường full rất nhanh. Mỗi phòng có 2 giường tầng 4 người giá thuê cũng 15$/đêm.Video sau mình quay từ căn nhà trong lúc rảnh rỗi ở farm.

Kinh nghiệm

1 ngày bình thường của picker ở Coffs bắt đầu không cố định, có thể từ 8:30, 9:00 thậm chí 11:00 am, kết thúc 2:00 , 4:00 pm hoặc khi trời mưa hoặc hết quả để hái. Lí do bắt đầu sớm hay muộn là để quả thật sự khô, do farm nhỏ ở Coffs ko có phòng lạnh để bảo quản. Vì thế có khi 1 tuần chỉ hái được vài ngày khi trời nắng, 1 ngày hái được vài tiếng vì bắt đầu muộn. Trong khi đó ở WA hái rất sớm, có khi 5am để có thể kết thúc sớm khi giữa trưa là thời điểm nắng nóng đỉnh điểm cao nhất. Quả ngay sau khi hái được chở vào phòng lạnh packing. Công việc có thể kết thúc lúc 1pm nếu quá nắng, còn bình thường có thể 3 – 4pm. Mình dành thời gian còn lại trong ngày để nấu nướng, học tiếng Anh và đi ngủ sớm để dưỡng sức cho ngày hôm sau.

Vì thời gian làm việc ít nên mình thường ăn no lúc sáng, sau đó làm liên tục không nghỉ đến chiều về ăn tiếp. Tốt nhất nên mang bữa trưa theo để ăn ngay tại farm tiết kiệm thời gian. Đặc biệt nên mang theo nước.

Mỗi farm có quy định riêng khác nhau, có yêu cầu khắt khe hay mềm mỏng khác nhau, nhưng nói chung cách hái blueberry theo các nguyên tắc cơ bản sau:

• Mỗi người đeo 2 bên xô nhựa bằng thắt lưng hoặc dây đeo chuyên dụng, mỗi xô nếu đầy full khoảng 2,5kg. Bạn nhớ ghi tên mình lên xô nhé. Có farm cho tối đa 4 5 xô. Khi đầy 2 xô thì bạn để dưới chân và tiếp tục hái tiếp.
• Khi được đủ số xô đầy hết thì bạn quay lại lấy các xô trước và đem ra chỗ chủ, hoặc người quản lí. Ở các farm gia đình Ấn Độ ở Coffs thì chỉ ghi chép số xô rồi tính tiền theo xô, cũng có farm cân trực tiếp và ghi vào sổ ngay tại chỗ.
• Ở một số farm chuyên nghiệp hơn thì mọi người đổ vào tray, 4 xô được khoảng 2 tray. Sau khi dán sticker mã số của mỗi người vào tray, có thể để ngay dưới gốc cây supervisor sẽ đi thu, hoặc bạn phải tự mang ra xe của supervisor. Cuối cùng các tray được chở về packing shed để cân và quét theo mã số chính xác gửi về email của bạn.

TIPS : nếu có 1 chùm thì ôm cả chùm vào lòng bàn tay, lấy tất cả ngón tay lẩy quả chín ra, tốc độ sẽ nhanh hơn rất nhiều.

Thu nhập

Giá piece rate thông thường là 6-7$/ bucket hoặc 3-3,5$ /kg, là thời điểm mình hái 2020, có thể bây giờ giá đã lên rồi. Giá cũng thay đổi từ đầu mùa tới cuối mùa Vào đầu mùa tháng 5 có khi 10$/kg nhưng laị ít quả nên thành ra thu nhập thực tế cũng không kiếm được nhiều hơn. Mới đầu không quen bạn còn lăn tăn màu sắc đã đúng chưa, khi quen rồi bạn có thể dùng cả 2 tay 1 lúc liên tục. Khi tay đang hái quả mắt bạn có thể tìm quả khác, nếu giữ tốc độ như vậy thì sẽ có thu nhập tốt hơn.

Dù các contractor ở Coffs hay hứa hẹn thu nhập 600-700$/ tuần, thậm chí 1000$/tuần, nhưng điều quan trọng để có thu nhập tốt phải đến đúng mùa vụ. Thực tế nếu bạn đến vào đầu vụ thì chỉ kiếm đủ tiền nhà với tiền ăn. Ví dụ tháng 6 và 7 ở Coffs mình chỉ có thể kiếm được 50-60$/ngày. Trong khi đó năm 2022 mình đến WA hái blueberry vào đúng vụ mùa cuối tháng 10 đến đầu tháng 1 có thể kiếm được 15k trước thuế cho 2 tháng, trung bình 1500$/ tuần làm 5 ngày, mỗi ngày 7 – 8 tiếng. Để có thu nhập này cũng do mình đã có kinh nghiệm hái từ năm trước rồi, nếu bạn chưa hái bao giờ có thể để sớm hơn một tháng để làm quen và học hỏi kinh nghiệm. Nếu bạn đến đúng mùa mà chưa bắt kịp tốc độ của top picker thì chỉ có nhìn mọi người hốt tiền thôi vì mùa chính vụ chỉ có gần 2 tháng.

Các bạn có thể đọc về trải nghiệm hái blueberries ở farm Western Berry ở bài viết sau nhé.

TIPS: Công ty Costa là công ty chuyên trồng các loại berry thuộc top lớn nhất nước Úc nhưng mình không ưa nhất. Lý do là giá luôn thấp hơn farm khác nhưng supervisor rất gắt, bắt kiểm tra kĩ. Thứ nhất bạn vừa mất thời gian phải nhặt lại, thứ 2 bạn vừa mất bớt số kg -> mất bớt tiền. Bản thân mình sẽ luôn né Costa, dù ở Tas, QLD hay WA đều có công ty farm này.